Erbo-de-cinq-costo
Plantago lanceolata
Plantaginaceae
Àutri noum : Coua-de-gàrri, Co-de-rat, Auriho-d'ase, Auriho-de-lèbre, Lengo-de-cat.
Nom en français : Plantain lancéolé.
Descripcioun :L'erbo-di-cinq-costo es uno planto di proun couneigudo que porto forço noum en raport emé la formo de si fueio o de soun enflourejado : coua-de-gàrri etc. Se vèi un pau d'en pertout dins li sòu prefouns.
Usanço :La coua-de-gàrri s'emplego contro "lei picuro d’abéio, de vèspo, meme de cabrian ; prenès lei fueio de plantain, lei fretas bèn, leis escrasas bèn e lei fretas sus la picuro (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Tambèn èi tradiciounalamen utilisado contro li mau de gorjo (gargarisme), li blessaduro e macaduro (emplastro) e lou quiéu tapa (emé li grano coume la grano-de-niero, Plantago afra. Se manjo peréu cuecho coume d'espinarc.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à óutobre
Liò : Prado
- Relarg à jóuinis aubret
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Plantago lanceolata L., 1753
Cerfuei(-d'or)
Chaerophyllum aureum
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Cerfeuil d'or.
Descripcioun :Lou cerfuei-d'or se rescontro en mountagno dins li relarg umide. Au contre de si cousin dóu group Chaerophyllum hirsutum, a pas li petalo ciliado ; emai d'acò li tijo soun tacado de rouge (fotò) ço que permes de lou recounèisse. Pamens avisas-vous que lou fru siegue daura e que lou darrié tros di fueio siegon pounchu pèr pas counfoundre emé Chaerophyllum temulum que ié sèmblo proun.
Usanço :Li racino dóu cerfuei-d'or soun manjadisso. De li faire couire fai disparèisse l'asprun.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Chaerophyllum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 6 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Bos fres
- Óuriero de bos
- Prado umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Chaerophyllum aureum L., 1752